Thursday, January 7, 2010

Avatar - Một Thoáng Suy Tư

Phim Avatar - siêu phẩm của nền kỹ nghệ điện ảnh Hollywood là bộ phim khoa học giả tưởng nhưng chứa đựng nhiều tính giáo dục nhân văn.  Trong mấy tuần qua, Avatar làm nóng giới thưởng ngoạn trên toàn thế giới với doanh thu trên 1 tỷ USD.  Kỹ xảo dựng hình siêu đẳng phối hợp cùng công nghệ không gian 3 chiều (3D), Avatar cuốn hút người xem từ giây phút đầu tiên cho đến phút cuối cùng dài gần 3 tiếng.  Phim nói về loài người tìm đến hành tinh xinh đẹp Pandora bằng tàu vũ trụ (spaceship) để khai thác tài nguyên.  Với lòng tham không đáy của tập đoàn tư bản, loài người đã phá hoại thiên nhiên, đẩy thổ dân ra khỏi vùng sinh sống của họ. Thổ dân với sự trợ giúp của vài nhân viên trong tập đoàn khai thác đã phản kháng lại.  Dù hy sinh khá nhiều, nhưng cuối cùng thổ dân Pandora đã thắng được tập đoàn tư bản và gởi họ về lại trái đất.

Phim cũng làm những ai quen thuộc lịch sử người da đỏ tại châu Mỹ, liên tưởng đến hình ảnh đau thương cách đây vài trăm năm.  Thay vì đi tàu vũ trụ đến hành tinh Pandora, ngày ấy người Âu châu đi bằng thuyền buồm đến vùng đất mới Mỹ Châu.  Lúc đầu người Da đỏ đã giúp đỡ  người Châu Âu rất nhiều để cùng sống chung môi trường thiên nhiên tuyệt vời, nhưng cuối cùng do lòng tham xui khiến, người Âu Châu đã chiếm hết vùng đất tươi tốt của Da đỏ và đẩy họ đến gần bờ tuyệt chủng.  Người Da đỏ tuy có phản kháng mãnh liệt nhưng cuối cùng thất bại trước vũ khí tối tân của người Âu Châu.  Thay vì kết thúc như phim Avatar, đơn vị phản kháng cuối cùng của người Da đỏ vào năm 1877 bị tập kích tại cánh rừng hoang giữa thời tiết lạnh khắc nghiệt.  Sớm mai vị tù trường nhìn trẻ em người già chết cóng la liệt bên bìa rừng bang Montana, cầm lòng không đặng ông ta đã nghẹn ngào đầu hàng... với câu nói bất hủ "I will fight no more, forever!" (mãi mãi giã từ chiến trận!)

Trở lại thế giới hiện thực ngày nay, trong bối cảnh loài người đang ra sức khai thác tài nguyên thiên nhiên đến mức khánh tận, phim Avatar phần nào đánh động tâm thức con người cần yêu qúy bảo vệ môi trường sống.  Đứng trên diện rộng, các nước giàu văn minh (G8) đã đưa ra các chính sách bảo vệ môi trường, giảm thiểu khí thải carbon.  Tuy nhiên đây chỉ là giải pháp lấp chỗ này, hở chỗ kia.  Muốn bảo vệ môi trường, trước hết các nước giàu trong khối G8 cần phải giảm thiểu cách sinh sống phung phí của mình, nhất là tại Hoa Kỳ, một quốc gia chỉ chiếm 1/20 dân số thế giới nhưng tiêu thụ năng lượng lẫn vật chất hết 1/4 thế giới!  Nếu quốc gia nào cũng có mức sống như Hoa Kỳ, trái đất chắc chắn sẽ phá sản.  Bên cạnh đó, khối G8 đã đẩy ngành sản xuất vật dụng qua các nước nghèo thiếu trang thiết bị xử lý chất thải nên môi trường càng nguy hại thêm.  Giảm thiểu cách sinh sống phung phí là điều khó làm đối với G8.  Đã quen cách sống Mỹ: mua nhiều, xài không lâu đã bỏ, đụng đâu xài đồ liệng liền đó (disposable), thật khó để điều chỉnh!  Vấn nạn ô nhiễm, hiệu ứng nhà kiếng (green house effect) làm ấm điạ cầu là điều tất yếu!

Nhìn về Việt Nam, đất ít người đông, tai nạn môi trường trong vài năm qua kinh thiên động địa.  Nhiều dòng sông to lớn đầy sự sống thuở nào, nay không một sinh linh.  Nhà máy, cơ xưởng mọc ra như nấm để chế tạo sản phẩm cho khối G8 nhưng chất thải đổ xuống sông hồ hoặc thả vào không khí  hầu như không qua khâu xử lý.  Lực lượng kiểm tra bảo vệ môi trường thì cũng giống như hầu hết quan quyền điạ phương, chỉ cần bao xanh bì đỏ là nhắm mắt làm ngơ!   Về tài nguyên thiên nhiên cũng thế, những khu rừng nguyên sinh nhiệt đới ngày càng thu hẹp và vẫn tiếp tục bị đốn ngã.  Thú vật quí hiểm nằm trong sách đỏ đến bờ tuyệt chủng vẫn bị săn lùng cho lên bàn nhậu làm món ngon bồi bổ cho qúy đại gia.

Bên cạnh đó dự án khai thác Bauxite Lâm  Đồng có nguy cơ đe doạ môi trường sống của hàng triệu đồng bào tại cao nguyên lẫn khu vực hạ lưu.  Hiện tượng nhiễm mặn, ngập hoá vùng đồng bằng Cửu Long do nước biển dâng đang từ từ nuốt gọn vựa lúa miền đông. Việt Nam đang đứng trước những vấn nạn môi trường nghiêm trọng có nguy cơ làm đảo lộn đời sống người dân.

Phim Avatar ẩn chứa lời nhắn nhủ loài người phải biết trân quí môi trường sống.  Hy vọng phim Avatar sẽ phần nào đánh thức chính quyền Việt Nam đặt việc bảo vệ môi trường lên hàng đầu cùng các nỗ lực cấp thiết trước khi quá trễ, nếu không muốn nói là đã trễ!  Mong rằng hình ảnh trẻ em được nô đùa vô tư tắm trong dòng sông sạch mãi mãi còn đó, chứ không phải là một giấc mơ, một quá khứ!



Huyền Lam

No comments:

Post a Comment

Góp ý: