Tuesday, September 29, 2009

Vui Buồn Đi Dạy Tiếng Việt

Đã mười mấy năm đem tiếng Việt méo mó của mình đi dạy không lương cho các em sinh đẻ bên này.  Thỉnh thoảng đi ăn phở, đi chợ gặp lại học trò ngày xưa chạy tới chào thấy cảm động làm sao:

- Chào thầy, Amy nè, thầy nhớ không ?
- Trời ơi em lớn quá, thầy nhận không ra, lấy chồng rồi à.

Amy kéo người chồng tới: - Dạ cái này là Kent, husband của con.  Nó eats Phở,  eats bún bò được đó thầy.
- Chà em còn  nhớ được tiếng Việt giỏi ghê.
Amy cười ha ha - Dạ, nhớ only some of it  thôi Thầy.  Ít khi gặp người Việt mà Thầy.
- Em giỏi lắm
Amy tiếp tục cười lớn: - Dạ cám ơn Thầy, ..I'm even better now... I can eat bún riêu với mắm tôm được rồi thầy, đang teach cho nó ăn (chỉ qua chồng).


Hôm nay như mọi chiều Chủ Nhật, xách ba lô tới chùa dạy cho các em trong Gia Đình Phật Tử học tiếng Việt:

- Các em chào thầy!
- Thầy chào các em, bây giờ là mùa gì vậy các em?

Cả lớp la to:  - mùa fall
- các em giỏi lắm, mùa fall là mùa thu phải không?  người ta gọi là mùa fall vì lá nó fall phải không ?
- Dạ phải.
- Hôm trước thầy có nói chữ fall cho các em nghe.  Chứ fall trong tiếng Việt có nghĩa là té và rơi.  Em nào còn nhớ lúc nào mình dùng chứ té lúc nào mình dùng chữ rơi không?
Nhiều em đưa tay và Tin được chọn:  - Dạ chữ té cho animals, cho  người.  chữ rơi cho things.
- Chà các em giỏi quá.  Có em nào cho ví dụ không?
- Trò Kathy đưa tay:  - Dạ, con bò nó té chứ không phải con bò rơi.  Cái khăn nó rơi chứ không phải nó té.  In English we use the same word but not in Vietnamese.
- Giỏi quá là giỏi, chút nữa học xong thầy đãi ăn kem nghe.  Bây giờ các em có 5 phút để viết 1 câu có chữ té,  1 câu có chữ rơi rồi nộp cho thầy.

Năm phút sau các em nộp bài, và đây là một số câu làm tôi vui và thấy thương cho học sinh mình mà hơn mười mấy năm qua dẫu khó khăn vẫn không nghỉ dạy được.  Hết đợt này lớn lên đến đợt khác đã cho tôi bao niềm vui trong cuộc sống vì tiếng Việt mến yêu rắc rối của tôi.

- Con chim bay trên trời bị thằng kia bắn té xuống đất.
- Hôm qua em đi xem cái Nước Rơi rất là lớn, nó rơi ồn lắm.
- Con kiến bò trên cây bị gió thổi té xuống cỏ.






Friday, March 20, 2009

Như Đường Mía Lau

Ngày hôm nay mấy bạn đồng nghiệp Mỹ rủ ra ngoài ăn trưa.  Đã lâu lắm rồi trưa nào cũng gặm mì Vifon, Best Cook, Miliket hoặc ba cái đồ đông lạnh hâm nóng bằng lò vi-ba (Microwave), hôm nay thôi  thì ra ngoài ăn với mấy đưá bạn cho vui.   Ăn trưa thì cần nhanh gọn để còn về lao động vinh quang chứ không thôi xếp cho đi "vacation" thì khổ đời.

Vào tiệm ăn ngồi kế bàn bên cạnh có hai chị em cô Mỹ tóc nâu xinh đẹp, một cô đang bồng một em bé độ 10 tháng.  Hai cô trò chuyện giọng nhỏ nhẹ, tiếng cười nghe cũng êm dịu thanh khiết, giọng tiếng Anh của hai cô trong veo.  Mấy đứa bạn Mỹ  ngồi trong bàn cứ tắm tắt khen: "Người đâu mà xinh thế" rồi thỉnh thoảng đưa mắt qua nhìn.   Ừa thì xinh thiệt, nên cũng đưa mắt qua nhìn đôi chút (hi hi, đừng lên án tui tội nghiệp)

Sau vài phút giao động ban đầu, dĩ nhiên mọi người không còn nhìn ngắm gì nữa.  Đồ mình, mình ăn, bạn mình, mình nói cho vui chứ!  Thế là hí hửng chiến đấu với mấy cọng mì Ý xào nấm, xào gà thơm ngon,  bàn bên cạnh tiếng thằng bé con cô Mỹ khóc lè nhè.  Ừa thì con nít nào chả khóc, nên ta cứ ăn tiếp và mấy bạn Mỹ cũng nhai tiếp.

Bỗng nhiên một chuỗi âm thanh quen thuộc, làm mình khựng lại.  Mấy bạn Mỹ hỏi:  "Mày bị nghẹn hả ?" ,  tôi không trả lời, sửng sờ quá!  Tụi nó tưởng tôi "siêu" nghẹn nên  cuống lên,  tôi ra tay làm dấu:

- mọi thứ ok, ok...don't worry -  tụi bây cứ xực mì !

Bàn bên cạnh vọng qua giọng chơn chớt dễ thương chi lạ:

- Vỗ tay, vỗ tay mẹ cho ăn bánh. Không vỗ tay mẹ đánh lên... đầu.... (rồi tiếng cười, tiếng vỗ tay theo điệp khúc)

Trời ơi mình có nghe lộn không ta, quay qua bàn bên cạnh:  - Excuse me,  hồi nãy cô vừa hát vừa chơi với con bằng tiếng Việt phải không?
Cô Mỹ xinh đẹp nhìn qua mỉm cười trả lời bằng tiếng Anh: - Đúng rồi, mẹ tôi hát ru tôi lúc còn bé, bây giờ bà hát cho con tôi và tôi cũng hát cho con.  Bài hát này silly (ngộ) quá, cái gì mà clap the hand và hit the head,  con tôi thích lắm.

- Mẹ cô gốc VN à, cô sinh ra ở đây phải không?
- Vâng, mẹ tôi gốc VN, ba tôi da trắng, tôi sanh ở đây.  Tôi không nói được tiếng Việt, chỉ nói vài từ thông thường thôi, nhưng tôi hát với con bằng tiếng Việt.  Anh muốn nghe tôi hát cho con ngủ không?
-  Tuyệt quá, cô hát đi
- Ầu ơ ... zí zầu.. cầu dzán dóng đinh, cầu tre lấp lẻo gập ghềnh khó đi ... khó đi mẹ zắt con đi .....

Mấy bạn Mỹ ngạc nhiên không biết chuyện gì xảy ra, còn tôi mắt cứ sáng lên:  - Wow, cảm động quá, cô làm tôi cảm động quá.

Ăn trưa xong trên đường về, mấy tên Mỹ khen rối rít hai chị em xinh đẹp và hỏi tôi "Nhưng nó hát cái gì mà mày như chết đứng vậy"

- Hai cô ấy hát chỉ có tau với hai cô ấy hiểu thôi, bây giờ có giải thích tụi mày cũng không hiểu đâu.

Người mẹ già như chuối ba hương ấy mà  chúng ta thỉnh thoảng bực mình vì sự "quê mùa", "thiếu hiểu biết", "giải quyết vấn đề không nhạy" là nhà văn hoá đại tài, dẫu chúng ta có ôm đầy bằng tiến sĩ về treo khắp nhà, chúng ta cũng chưa chắc trao truyền văn hoá  hiệu nghiệm như bà.