- Vợ tau không biết khi nào bể bầu. Tụi bây có đứa nào rảnh theo ông Davis (bên hội bảo lãnh người tị nạn) ra phi trường đón thằng em giùm?
Mùa đông trời u ám băng giá, cây cối trơ trụi đìu hiu. Vài đứa ngồi miệt mài học bài, vài đứa lúi húi cắt hoa giấy dán trên tường cho có chút không khí tết. Không đứa nào thèm lên tiếng.
Nhớ lại ngày đầu tiên đến phi trường Mỹ, vừa thoát ra trại tị nạn Mã Lai, tôi gầy nhom như cành củi mục, đen đúa, mang dép lào không vớ, chiếc quần lủng lốm đốm, chiếc áo len rách cùi chỏ, không hành lý, tay xách bịch ni lông to tướng in huy hiệu cao ủy tị nạn để người đi đón nhận diện. Tôi hoang mang, hồi hộp. Như một con cừu non ngơ ngác trong môi trường lạ hoắc, dõi mắt nhìn đám đông như đứa bé thơ tìm mẹ. Ai là người bảo trợ rước tôi về? Ước chi có người Việt cho tôi hỏi đôi câu, cho đỡ lẻ loi, cho bớt lạc lỏng bơ vơ.
Nghĩ đến cảnh đó, tôi mạnh dạn nói: - Em đi anh Tuấn.
Ông Davis lái xe đến phi trường quốc tế, dẫn tôi tới khu vực nhập cảnh. Lúc đi bộ trên hành lang rộng lớn, ngang qua các cổng ra máy bay, có người phụ nữ tóc đen dài. Chị ngồi bất động nhìn khung cửa kính, bên ngoài máy bay lên xuống. Theo bước chân ông Davis nhưng tôi cứ ngoái nhìn chị để ráng nhớ “ai mà trông quen quá đỗi”.
“Ô... ca sĩ Khánh Ly! Đúng rồi” tôi xúyt xoa, không thể nào nhầm vóc dáng thanh gầy, mái tóc dài ấy được.
Huy, em anh Tuấn mới 14 tuổi. Gặp tôi tới đón về, Huy lúc đầu giận vì không thấy anh Tuấn, sau khi nghe tôi giải thích, Huy cầm chặt tay tôi như sợ lạc mất. Hai anh em bước tung tăng theo ông Davis, chuyện trò luyên thuyên trên hành lang ra lại bãi đậu xe.
Chị Khánh Ly vẫn còn ngồi đó, dáng bất động như cách đây 15 phút. Tôi bập bẹ tiếng Anh, xin ông Davis vài phút chào người quen. Cầm tay Huy, tôi rón rén tới trước mặt chị.
- Em xin chào chị Khánh Ly.
Chị giật mình, nhìn bao ni-lông tị nạn, khuôn mặt u trầm bỗng toát nụ cười từ ái thân thương. Chị mân miêu bàn tay Huy: - Em mới đến Mỹ hả? Đi đường xa chắc mệt.
Chị Khánh Ly cho biết cộng đồng người Việt tại Toronto Canada mời chị trình diễn mừng xuân. Máy bay quá cảnh tại đây, nhưng rồi được thông báo trễ vài tiếng vì Toronto tuyết nhiều. Bây giờ thì vừa được thông báo trưa mai mới bay - bão tuyết bên Canana dữ dội. Chốc nữa hãng máy bay sẽ sắp xếp nghĩ ngơi.
Tôi kể chị nghe chuyện cộng đồng Việt nhỏ bé tại thị trấn heo hút, sống quay quần trong vài khu chung cư để hỗ trợ nhau. Bỗng nhiên tôi bạo miệng hỏi:
- Nếu em sắp xếp xe đưa chị ra phi trường ngày mai, chị về với bà con một đêm nghe. Chúng em nghèo, mới qua một vài năm, sống chật chội, thiếu tiền, thiếu đủ thứ, nhưng đồng hương sẽ khóc lên được nếu đêm nay có chị.
Vẫn nụ cười, từ ái thân thương, chậm rãi: - Em sắp xếp, chị sẽ về. Được gặp, sống cùng đồng hương có gì hạnh phúc bằng. Chị thèm một chén cơm.
- Chị chờ em đi gọi điện thoại nghe.
Thấy tôi loay quay mở ví kiếm tiền đi đổi đồng xu gọi điện thoại, chị lôi trong sách tay được 4, 5 đồng xu, cười đưa cho tôi: - có lời đấy nhé!
Ông Davis ngồi dãy ghế đối diện không hiểu gì, đưa mắt nhìn như thầm hỏi sao không đi cho rồi, có chuyện gì đây? Tôi bảo ông ta chờ thêm vài phút, rồi vụt chạy đi kiếm điện thoại công cộng:
- Anh Tuấn, có ca sĩ Khánh Ly...
- nhà bác Ban 4 phòng (cùng chung cư), phòng khách rộng.....
- nhà em, kêu Tiến dọn hết đồ ra khỏi phòng đem qua nhà..., giặt sạch chăn mền gối. Kêu tụi nó chùi rửa phòng tắm, bếp...
- anh thông báo bà con mình, nếu bác Ban đồng ý, đêm nay ở nhà bác, mỗi người đem đồ ăn....
- mai anh chở ca sĩ Khánh Ly ra phi trường, bà bầu, tụi em lo.
- Thôi bye...2 giờ nữa về tới nhà...
Tôi nghe giọng anh Tuấn hét lên sung sướng trước khi cúp máy: - Khánh Ly về tụi bây ơi! Quá đã! quá đã!
Ông Davis không hiểu vì sao có thêm khách, tôi ráng giải thích bằng tiếng Anh bập bẹ. Ông nghe được câu “ca sĩ của toàn dân Việt Nam”, cười gật đầu: - ok, ok.
Đoạn đường xa lộ liên bang dài hun hút, thấy chị mệt, tôi chỉ hỏi đôi câu để chị nhắm mắt. Thằng Huy vì trái múi giờ cũng ngủ say sưa, tôi ngồi rặn tiếng Anh nói chuyện cùng ông Davis.
Khu chung cư buổi chiều giáp tết nhộn nhịp khác thường, ông Davis chạy vòng vòng kiếm chỗ đậu xe nhưng không còn chỗ trống. Đồng hương Việt thấy xe ông Davis, chạy ào ra, ơi ới:
- Khánh Ly...Khánh Ly.
Có lẽ đây là lần đầu tiên ông Davis thấy đông người ra đón như thế, dù rằng mấy năm qua, đây là công việc hằng tuần của ông tại trung tâm bảo trợ người tị nạn. Tôi đùa với Huy: - Em may mắn hơn anh nhiều, ngày anh tới, lủi thủi một mình.
Chiều tối, chúng tôi đưa chị qua nhà bác Ban để đón Tết sớm. Bác cho dọn trống phòng khách, chỉ để lại chiếc ghế duy nhất. Trên các bức tường, hoa giấy, pháo giấy, hình vẽ được trang trí như hội xuân thu gọn. Tôi không ngờ chỉ sau vài giờ bà con đã tạo không gian Tết nghệ thuật như vậy. Dù hẹn nhau 8 giờ tối, nhưng mới 7 giờ đồng hương đã lục tục kéo đến. Người khiêng nồi cháo gà, kẻ đem dĩa xôi đậu phụng, đủ thứ linh tinh. Chỉ duy nhất thiếu món bánh chưng, bánh tét vì dạo ấy không có bán lá chuối đông lạnh như bây giờ. Mấy món mức VN được thay bằng kẹo chocolate đủ loại Hạt dưa không có thì được thay bằng hạt hoa hướng dương... Đồ ăn được chất đầy 2 bàn dài trong bếp để mọi người tự phục vụ lấy.
Ca sĩ Khánh Ly có phong thái rất điềm đạm nhưng bình dân, giản dị. Gặp người lớn tuổi chị ân cần hỏi thăm, gặp em bé chị vui đùa, nựng nịu tự nhiên. Món ăn nào chị cũng thử rồi hỏi cách nấu. Đồng hương muốn nói, muốn hỏi nhiều điều, nhưng cuối cùng hầu hết nhìn chị cười, mời chị ăn, khen chị đẹp, cám ơn chị đã về...
Biết đồng hương đến đây để được nghe hát, chị ra hiệu cho chúng tôi sắp xếp chỗ ngồi. Gần một trăm người ngồi sát nhau, chật kín căn phòng kéo dài tận hết cả nhà bếp. Chị không chịu ngồi trên chiếc ghế đơn độc ấy dù được yêu cầu để dễ thấy mặt chị. Chị bảo không quen hát ngồi, đến khi người khác hát thì chị sẽ ngồi dưới sàn như bao người. May chúng tôi có anh Hải biết đệm guitar khá, nên cuối cùng chiếc ghế ấy được dành cho anh Hải ngồi cho tiện đờn, đỡ mỏi chân. Chị bắt đầu bằng bài Thuyền Viễn Xứ rồi tiếp sang Người Di Tản Buồn...
- Chiều nay sương khói lên khơi. Thùy dương rũ bến tơi bời. Làn mây hồng pha rán trời...
- Chiều nay có một người đôi mắt buồn. Nhìn xa xăm về quê hương rất xa. Chợt nghe tên Việt Nam ôi thiết tha. Và rưng rưng lệ vương mắt nhạt nhoà....
Căn phòng lặng im, chỉ có giọng hát Khánh Ly gởi trọn trái tim, trầm ngân xao xuyến, bàng hoàng chấn động. Cảm xúc từng đợt, từng đợt phá bung tất cả....tiếng khóc sụt sùi xung quanh. Chị nhạt nhoà đôi mắt ướt, vừa cười vừa trêu:
- Tết đến mà sao chúng ta ai cũng khóc!
Ngưng một chút, chị nói tiếp: - chúng ta khóc đây là khóc cho nổi buồn ly hương, khóc cho hạnh phúc còn có được nhau nơi đất lạ quê người...
Và cứ thế chị hát, tâm tình cho chúng tôi nghe trong đêm đông lạnh giá. Chị đem đến cho mọi người niềm hạnh phúc, xúc cảm tràn đầy. Nhiều năm sau này tôi có gặp lại chị đôi lần khi giúp các sinh viên trên thành phố lớn tổ chức văn nghệ. Chị vẫn đơn giản như ngày nào. Biết sinh viên tổ chức, chị nói cho chị ở dorm (ký túc xá sinh viên) đỡ tốn tiền các em.
Riêng tôi, mấy mươi năm qua, mỗi lần tết đến bao giờ cũng bận rộn dính vào khâu tổ chức văn nghệ. Có lúc tổ chức rất chuyên nghiệp, có giàn nhạc ca sĩ thượng thặng, có lúc cây nhà lá vườn. Tuy nhiên cái Tết hạnh phúc nhất, đẹp nhất, tình người nhất vẫn mãi là cái tết thời khốn khó có chị Khánh Ly năm nào.
Huyền Lam
Kỷ niệm ngày 29 Tết năm nào...
Ngày 29 tháng chạp năm Nhâm Thìn (8-tháng-2-2013)
